Amerikaanse Radiorollercoaster deel 1
Wat een belevenis! De afgelopen weken waren een ware rollercoaster op radiogebied. Het was dusdanig tijd- en energieconsumerend dat het bijhouden van dit blog simpelweg niet tot de mogelijkheden hoorde. Maar ten eerste hoor je me daar om de meest voor hand liggende reden niet over klagen (het was geweldig) en ten tweede ben ik sinds gisteren weer terug in Nederland (ook niet verkeerd). Daarmee heb ik ook weer wat tijd om de gebeurtenissen van de afgelopen weken het web op te slingeren. Dus ga er ff lekker voor zitten en klik maar door naar deel 1:
KNX 1070, Live vanuit Los Angeles
Even slikken die eerste dag want om 04.00 uur lokale tijd gaat de wekker, om 05.00 uur is namelijk de eerste redactie-vergadering en overleg met Amsterdam al gepland. Gelukkig zit er recht tegenover het CBSradio gebouw op Willshire Avenue een ‘diner’ die 24/7 open is, dus tijdens de vergaderingen zijn er voldoende pancakes, omelettes, scrambled eggs, bacon slices en andere ‘aderdichtslibmiddelen’ aanwezig om iedereen uit zijn slaaproes en/of jetlag te krijgen. Gelukkig was ik tegen die tijd al aardig gewend aan wat de Amerikanen koffie noemen en die overigens niet zo heel veel slechter dan veel automatenkoffie in Nederland.
Vanaf 06.00 uur zijn we welkom in de KNX1070 studio. Onze contactpersoon daar is Robert Arak, technicus, ontwerper/bouwer van de KNX studio’s en absoluut een ‘goeie gozer’. Hij heeft ons geholpen met de laatste hobbeltjes en heeft gedurende de drie dagen dat we te gast waren heel wat voor ons geregeld. Dan komt uur ‘U’… We gaan live. Toch altijd een beetje spannend, maar het loopt super gesmeerd! Patrick (programmatechnicus) en ik zijn zeer tevreden over de beperkte latency waardoor het schakelen met Amsterdam nog beter verloopt dan verwacht. Maar toch is het technisch en redactioneel die eerste dag nog een beetje zoeken naar de juiste knoppen en de juiste werkwijze. De omgeving is natuurlijk voor iedereen vreemd en de technische hulpmiddelen (playout en redactiesysteem) beperkt. Die eerste dag zijn er wel wat kleine foutjes, maar vanaf de tweede dag gaat het allemaal echt super en is die ‘vreemde’ omgeving superinspirerend geworden. Het is fantastisch om druk bezig te zijn met de eigen BNR uitzending (”broadcasting live from West Hollywood…”), dan de gang op en in de wereld van KNX te stappen (”traffic and weather together on the fives…”) en door te lopen naar de kantine die ook door KFWB wordt gebruikt (”All news, all the time”). Overal waar je kijkt, luistert en loopt wordt je met radio geconfronteerd!
De Amerikanen raken gaandeweg toch steeds meer geinteresseerd in ‘those crazy Dutchies’ en komen af en toe naar ons toe om vragen te stellen. Uiteindelijk leidt dat zelfs tot een uitwisseling van commentatoren op de zender: ‘onze’ Bernard Hammelburg is op KNX te horen en ‘hun’ Dick Helton op BNR. Dat kan ook bijna niet anders want het enige dat er tussen de livestudio’s van BNR en KNX zit is een glazen wand, we kijken tijdens de uitzendingen direct bij elkaar naar binnen. We konden het daarom niet laten en hebben een paar keer de uitzendingen van KNX live laten horen. Indrukwekkend is bijvoorbeeld de manier waarop er met de verkeersinfo wordt omgegaan: geen centrale infodienst zoals een ANWB of VID, maar een eigen KNX verkeersdienst met een eigen livestudio en 3 helicopters in de lucht (ff luisteren). Iedere tien minuten (”on the fives”) is er verkeersinfo en wordt de ‘trafficbooth’ live geschakeld. Die ‘trafficbooth’ is de hele dag bemand en heeft direct contact met onder andere de LAPD en de LAFD.
Wat ook bijdraagt aan de bijzondere sfeer is dat de heel KNX slechts door één muurtje gescheiden wordt van exact dezelfde setup maar dan in spiegelbeeld: dat is KFWB, het concurrerende zusje van KNX. En ik zeg bewust concurrerend want deze twee stations zijn volledig van elkaar gescheiden: eigen redactie, eigen materiaal, eigen verkeersdienst, eigen salesafdeling, etc… Het enige dat ze bindt is dat ze allebei vanuit hetzelfde pand werken en dat ze allebei deel uitmaken van de zelfde moederorganisatie: CBSradio. Overigens heb ik wel begrepen dat er een fusie tussen beide salesafdelingen aanstaande is. Ik vond het een eigenaardige situatie, maar het werd heel normaal gevonden. Wat de Amerikanen weer heel eigenaardig vinden is dat wij (BNR) ’s avonds na 8 uur geen liveprogramma’s meer hebben, daar kwam ik achter toen ik in al mijn onschuld vroeg naar de gebruikte automatisering. Die is er dus gewoon niet :-) Alleen bediende audioplayout (NewsBoss en AudioVault).
De live studio van KNX (zie foto hierboven)bestaat uit een drietal desks die in een driehoek geplaatst zijn. Twee desks zijn puur voor presentatie, en één desk is voor techniek en presentatie. De technicus zit dus in de zelfde ruimte als de presentatie, veel presentatoren doen overigens zelf hun techniek. Over techniek gesproken: opvallend is dat de gemiddelde radiostudio in Amerika qua techniek wel wat achterloopt op wat wij in Nederland gewend zijn. Het takenpakket van de technicus (engineer) is vaak wel uitgebreider, er wordt bijna geen zaken gedaan met andere partijen en dus hoort ook het beheer van bijvoorbeeld de zender(s) bij de verantwoordelijkheden van de afdeling techniek.
We hebben ook nog een bliksemtour langs de andere (FM-)stations in het pand gehad. Dat zijn KTWV (The wave, Jazz op 94,7FM), KRTH (K-EARTH, oldies op 101FM) en KLSX (Free FM, talkradio op 97,1FM), uiteraard allemaal van CBSradio. het viel me op dat er nog heftig met een Compellor/Audioprism combinatie(!) wordt gewerkt voor de STL. De daadwerkelijke processing staat natuurlijk bij de zender(s) en daar zijn we helaas niet geweest. Maar klik maar eens op het kleine fotootje hier rechts en tel de prisms. Van KNX weet ik qua eindprocessing dat ze een Optimod 9400AM gebruiken en bij KFWB een Optimod 9200AM. Dat klinkt trouwens als een klok en dan lijkt het toch zonde dat wij in nederland niet meer doen met AM zenders, is echt prima voor talk, news en échte oldies. Maar ja, de exploitatie van een AM zender is nu eenmaal duur (energiekosten) en de plaatsing van groot vermogenzenders is problematisch (overlast). Ook opvallend is de strikte scheiding tussen talkradio en newsradio in de USA, dat kennen wij in Nederland niet en daar is de markt ook een tikkie te klein voor denk ik.
De drie dagen die we vanuit de studio’s van KNX hebben uitgezonden waren een fantastische ervaring en een echt kijkje in de Amerikaanse radiokeuken, ik had het echt niet willen missen. het is bijzonder leerzaam en vermakelijk geweest. Hopelijk komt er weer eens een project waar we een LA studio voor nodig hebben…
november 10th, 2008 at 8:25
NICE!!!!!
november 10th, 2008 at 9:02
Dennis, zal ik de Prisms vast reserveren? ;-)
november 10th, 2008 at 18:55
Ik wil ook Ik wil ook ;)
november 11th, 2008 at 8:14
Wat voor microfoons zie ik hangen?
november 11th, 2008 at 9:56
Hee, een SAS mixer! (toch?) Binnenkort ook in NL verkrijgbaar.
november 12th, 2008 at 7:09
Leuk dat je weer bent gaan schrijven Richard. Ziet er toppie uit en prima dat daar wel alles live gaat !
november 12th, 2008 at 12:11
Hoi Richard,
Wat een mooie reis heb je weer gemaakt.
Altijd leuk om andere stations te zien en zeker als dat ook nog eens in de usa is.
Is toch wel het radio land.
Heb je nog tijd gehad om je meubel in elkaar te zetten?
november 12th, 2008 at 14:55
Leuk en enthousiast verhaal. Bedankt voor het delen van je belevenissen. Ik ben benieuwd naar je NYC ervaringen.
Verder is het inderdaad ook vreemd dat bij BNR alles om 20.00 uur stopt. Dat zou eigenlijk gewoon door moeten lopen tot aan de nacht, news never stops ;-).
november 12th, 2008 at 17:17
@Michiel de R: Klopt! Ook de matrix is van SAS, was tot voor kort het grootste systeem in Noord Amerika.
@Karel: Electrovoice (RE20 geloof ik)
november 12th, 2008 at 21:08
Nog gekeken in de racks van de CBS FM stations zoals KRTH, KTWV etc, wat daar zoal hangt?
november 13th, 2008 at 9:26
Erwin, zie de voorlaatste alinea en laatste foto?
november 13th, 2008 at 10:50
Ok even overheen gelezen. Dat hebben ze wel beter geregeld dan in Nederland. Dat zou hier ook wel een kostbaar aangelegenheid zijn om bij elke zender een Orban of Omnia te hangen omdat ons zenderpark natuurlijk voor 1 zender uit diverse frequenties bestaat. In de US is het maar 1 zender op 1 frequentie ;-). Kwalitatief is het wel beter, de klankkleur bij de zender regelen.
Ik weet weel dat LA wel een Orban minded stad dus die zal daar dan wel veelvuldig bij de zenders hangen.
november 18th, 2008 at 9:15
Ja doe maar.. laat ze dan wel even de front covers erbij zoeken!
Leuk detail nog, waarom LA zo orban minded is:
We kennen allemaal het verhaal van Scott Shanon en Z100.
Hetzelfde wilden ze in LA doen, in de vorm van Pirate Radio
Frank Foti deed weer de processing, maar kreeg daar de boel niet luider dan wat er al was. Na wat uitzoekwerk, bleek dat Greg J Ogonowski de luidste stations in LA deed qua processing.
Eerst nog met Gregg Labs en daarna de optimod
En dat vond Foti niet zo leuk.hihi
september 9th, 2009 at 22:03
Hey! I did a search on my name and look what I found!
Isn’t it time for another visit? It was great having you here and would be happy to have you back anytime.
Robert
september 10th, 2009 at 1:54
I would absolutely love to do it again! But hey… the boss thinks there’s no reason right now to go to LA. I know he’s wrong, you know he’s wrong… ;-)