En wie is die Bob O. dan wel?
Het ‘verhaal’ achter Bob Orban begint in 1963 (foto is uit 1962) toen hij studeerde aan de de universiteit van Princeton en actief was bij WPRB, een door studenten gerund FM radiostation. Dat station gebruikte toen geen audioprocessing, maar dat was niet ongewoon in die tijd. Toch waren er ook al FM stations die wel gebruik maakten van processing, en daar AM limiters voor ‘misbruikten’. Bob Orban probeerde ook bij WPRB diverse processoren, maar het werd hem al snel duidelijk dat FM en de bijbehorende pre- en deemphase techniek een heel andere aanpak vergt. Gebruik makend van de toen beschikbare techniek bouwde hij daarom zelf een apparaat met een compressor/expander en een filter dat voor een redelijk resultaat zorgde. Tenminste, het kwam absoluut niet in de buurt van wat we nu redelijke audio noemen maar voor die tijd was het resultaat opvallend goed.
Een paar jaar later, hij studeerde inmiddels aan de universiteit van Stanford (foto rechts), maakt Bob Orban tijdens een klassikaal ontwerp project een limiter waar er uiteindelijk 5 van gebouwd werden die allemaal hun weg naar een echt radiostation gevonden hebben. De volgende stap was pre-emphase clipping, door Bob Orban voor het eerst toegepast in een unit die ‘Orban Overload Protection System’ heette (zie foto hieronder). Hij bouwde deze ‘Orban OPS’ voor een vriend die een FM station had gekocht (was KPEN, heet nu KHQT).
Een vervelend bijverschijnsel van de ‘Orban OPS’ was de overhoot die de clipper veroorzaakte, daar moest dus nog aan gewerkt worden. Bob Orban is daar samen met een antal vrienden mee aan het stoeien geweest tot uiteindelijk het idee ontstond om ook de stereocoder in de unit te integreren. De HF limiter, clipper én het 15KHz lowpass filter werden allemaal in de unit gebouwd waardoor de hele keten makkelijker in- en af te regelen was. Van deze unit werd een prototype gemaakt (zie foto hieronder) en dat was een historisch moment want de Orban Optimod 8000 was geboren!
Inmiddels begon de Loudness War in Amerika aardig van de grond te komen en toen Bob Orban het 8000 prototype in New York liet zien en horen aan Eric Small (ja, die van de Modulation Sciences, de 803 composite clipper en de StereoMaxx) was die er zo van onder de indruk was dat hij Bob Orban meteen een overeenkomst aanbood om de 8000 aan de man te gaan brengen binnen de broadcast industrie. Een kleine test van Eric Small had aangetoond dat de Optimod 8000 minimaal 3dB winst in luidheid opleverde…
In 1975 liet Eric Small de Orban 8000 tijdens de NAB zien en horen aan de rest van de wereld. De orders stroomden daarna binnen, de populariteit van de 8000 werd zó groot dat de naam ‘Optimod’ synoniem werd voor ‘FM processing’. De naam ‘Orban’ is definitief op de kaart gezet.
Anecdote:
Chris Holt was een technicus bij het hierboven aangehaalde station ’KPEN’ toen hij tijdens het opruimen van een lading oude apparatuur een duidelijk met de hand gebouwd apparaat tegenkwam waar met geimproviseerde letters “ORBAN” op stond. Hij kon een glimlach niet onderdrukken want het was hem wel duidelijk dat iemand voor de grap zijn eigen huisvlijt had voorzien van de tekst “ORBAN”. Hij dacht dat hij diverse onderdelen zoals de kast en de meters nog wel zou kunnen gebruiken dus nam hij het apparaat mee naar huis.
Daar heeft het een paar jaar in zijn garage gelegen totdat hij Bob Orban hoorde praten over de ‘OPS’. Diezelfde avond heeft hij het apparaat opgezocht en opengemaakt en het bleek inderdaad echt door Orban gemaakt te zijn. Chris heeft de ‘OPS’ schoongemaakt, weer meegenomen naar het station, het aangesloten en… het werkte, afgezien van een paar vuile potmeters, nog steeds! Hij heeft de ‘OPS’ teruggebracht naar Orban en daar staat het nu samen met alle andere Orbanmodellen in het museum.
februari 21st, 2008 at 17:12
Mooi verhaal over Bob.
Kwam via google op je site en het water staat me op de lippen. Ben zelf met een Eela s440 aan het stoeien in de garage die dit jaar mijn freak studio gaat worden. compleet met 2x een Sl1200 Sonifex en alle andere leuke dingen van vroeger moeten er komen.
Ga je log eens doorspitten, kan vast een hoop leren hier.
Groet Karel
februari 21st, 2008 at 17:25
Ahhhh… echte Sonifexen! Dankjewel Karel en van harte welkom op Radio Oude Stijl :-).Houd ons vooral op de hoogte van de vorderingengen van je studio! En als er vragen zijn weet je me te vinden ;-)
februari 22nd, 2008 at 7:12
je zou bijna gaan denken dat
bob weet waar hij mee bezig is…….
februari 22nd, 2008 at 11:40
We zouden die HELD (meen ik echt) eens naar Nederland moeten halen! Dat zou een gezellige freakmiddag worden…
februari 22nd, 2008 at 12:51
Hij was tijdens de laatste IBC op de stand van Orban, misschien komt hij dit jaar weer?
Al wat verder met een keuze Oscar? En is jou ook opgevallen wat de 222A in het grensbereik met mijn FM signaal doet?
februari 24th, 2008 at 1:36
Hi Richard als je me mailt stuur ik je vast een linkje
februari 24th, 2008 at 13:38
Gisteren toevallig in je “grensbereik” geluisterd. Er gebeuren wel gekke dingen, maar da’s inherent aan stereo-enhancement. En dan schijnt het met de 222 nog mee te vallen. Vooral in de auto met het automatisch naar mono schakelen zijn de klappers groot. Dat moet je zien te voorkomen, dus omhoog met de power! :-)
Ik kan met mijn autoradio (RCD300 van Volkswagen) ook oa multipath meten, juist bij lage vermogens grappig om te zien.
Ondertussen zijn er 2 Prisms II onderweg richting kust. Eens kijken wat die jongens in hun mars hebben. Verder nog geen concrete plannen. Neig nu heel erg naar analoge multibanders icm digitale clipper-encoder aan zenderzijde. Het is en blijft een liefhebberij, dus het rackje mag best gevuld zijn met vintage-spul.
februari 24th, 2008 at 18:58
@ oscar..
HElaas heeft Bob een hekel aan vliegen….
februari 25th, 2008 at 12:29
hebben ze die man al een keer genomineerd voor een lintje???
februari 26th, 2008 at 13:12
Dat zou u moeten weten hoogheid!
Zeker vanaf de lokatie waar u zich nu bevindt
maart 2nd, 2008 at 11:18
Voor de 1100-gebruikers: er staat een nieuwe betaversie op ftp.orban. Ben benieuwd naar de verbeteringen. Oa de ACG schijnt aangepakt te zijn.
Heb ‘m zelf nog niet gehoord, dat gaat komende week op het werk gebeuren.
Richard, succes met je nieuwe baan!!
maart 24th, 2008 at 9:13
My work is to constructs antennas system and sold used equipments for pirate radios, ELENOS,RVR.SIEL,PRAIS,DB, ECC.ECC. REGARDS A. BERGAMI FALCOTEL
september 7th, 2008 at 8:59
hallo allemaal,
nu ben ik in het bezit van de ORBAN 8000a,gebruik hem om piraatradio te maken.
vind het een zeer leuk doosje,de vorige eigenaar heeft hem naar de fabriek terug gestuurd voor recap.
heb er nu een compellor 300 voor staan voor wat meer druk zeg maar.
maar nu mijn probleem,ik heb het bruine afdek kapje er niet bij.
hier baal ik vreselijk van,ik wil hem zo graag orgineel hebben en alleen het kapje onbreekt nog.
dus mijn vraag wie kan mij aan zo’n kapje helpen?
mocht er iemand nog zo’n bruin kapje hebben zou ik hem heel graag willen overnemen.
bvd.
mvg.nic.
fm95.10@hotmail.com
januari 7th, 2009 at 20:15
ik zoek een voeding voor een Eela S440 ?(Tafel gebruikt +18v, -18v voeding en 48v phantoom )
waar kan ik terecht voor zo voeding en wat zijn de kosten?
hoop gauw wat te horen groetjes jan van dam
februari 12th, 2011 at 1:19
Ik zoek naar een stereobroodje van een D&R disteq voor mijn freak en pireatenstudio.
evr@pandora.be
Dank je !!!